Lichaamsbeweging en gezonde voeding zijn de beste investeringen

Bijna alle maatschappelijke acties om gezonde voeding en lichaamsbeweging te promoten, zijn meer dan kosteneffectief. Van ‘Start to Run’ tot het 10.000 stappen plan: elke euro die in deze initiatieven geïnvesteerd wordt, verdiend zichzelf op termijn 2 tot 20 maal terug. Dat blijkt uit een onderzoek van de UGent. Die voerde een analyse uit naar de economische gevolgen van de investeringen in gezonde voeding en lichaamsbeweging. De analyse kadert binnen het Actieplan Voeding en beweging 2008-2015 waarin gezondheidsdoelstellingen rond voeding en beweging worden vooropgesteld. Met dit plan sluit Vlaanderen zich aan bij de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie en recente Europese beleidsinitiatieven tegen obesitas en voor een leefwijze met evenwichtige voeding en voldoende beweging.

In totaal werden 16 acties geanalyseerd, waarvan er 14 kosteneffectief bleken: op termijn hebben ze een positieve impact op het indijken van welvaartsziekten zoals hartaanvallen, hersenbloedingen, diabetes, borstkanker en maagdarmkanker. De onderzochte initiatieven waren divers, waaronder acties gericht naar kinderen, acties op scholen, acties op de werkplek, acties gericht op lokale gemeenschappen (Start to Run, 10 000 stappen plan) en mediacampagnes. Vooral acties gericht op volwassenen gaven in het onderzoek een bijzonder hoge ‘return on investment’, in het bijzonder acties gericht op de lokale gemeenschap en massacampagnes. Ook de resultaten van de acties gericht op kinderen waren erg goed, maar toch iets lager dan die voor de volwassen, aangezien het effect op bovenvermelde welvaartsziekten pas vele jaren later tot uiting komt.

Voor alle onderzochte acties om gezonde voeding en lichaamsbeweging te stimuleren, berekenden de onderzoekers de verwachte lange termijn uitkomsten voor doelgroepen die al dan niet via dergelijke acties met succes bereikt werden. Het betrof dus een simulatie van de toekomstverwachtingen ten gevolge van elk van de acties, op basis van bestaande wetenschappelijke studies die het effect van de acties op korte termijn reeds hadden aangetoond. Deze simulatie werd uitgevoerd op vier leeftijdscategorieën: 40jarigen, 50jarigen, 60jarigen en 70jarigen, en in de veronderstelling dat de actie gedurende 10 jaar wordt volgehouden. In het geval van acties naar kinderen toe werd op basis van bestaande wetenschappelijke studies een projectie gemaakt naar de latere volwassen leeftijd.

De resultaten van de simulatie werden tegenover de kosten van de investering in de gezondheidsacties gezet. Deze investeringen, die variëren van 2 tot 850 euro per persoon, moeten uiteraard renderen om zinvol te zijn. Op deze manier werd berekend dat de maatschappij op lange termijn heel wat kan besparen doordat welvaartsziekten vermeden worden. Daarnaast werd ook berekend hoeveel gezonde levensverwachting er met de gezondheidsacties kan bijgewonnen worden, ervan uitgaande dat economisch gezien een gezond levensjaar zowat 30 000 euro waard is. Indien alle elementen werden samengenomen kwam men uiteindelijk tot het reeds vermelde resultaat: elke euro die in deze initiatieven geïnvesteerd wordt, verdiend zichzelf op termijn 2 tot 20 maal terug. Op termijn maakt de maatschappij dus winst door te investeren in dergelijke acties. Toevallig werd recent in de Verenigde Staten een gelijkaardige berekening uitgevoerd met dezelfde resultaten als gevolg, wat de conclusies nog versterkt.